Омбудсмен

Елдегі адам құқығы сақталуын қадағалайтын адам.

Омбудсмен — ежелгі скандинавиялық сөз, «өкілет», «аманат» дегенді білдіреді. Ол алғаш рет Швецияда ХІХ ғасырда пайда болды. Бірақ омбудсменді әр елде әр түрлі атайды. Қазақстанда ол — адам құқықтары жөніндегі уәкіл. Лауазым 2002 жылдан бері бар.

Омбудсменнің өкілеті мен мәртебесі де әр түрлі болады. Қазақстанда оның өкілеті мынадай:

— адамдардың құқығы бұзылғаны жөніндегі арыз-шағымын қабылдау;

— азаматтардың құқығын бұзған шенеуніктер мен органдарға кеңес беру, олардан ресми жауап беруін талап ету;

— арыз-шағымдарды қарап, солар бойынша Мәжіліс пен Сенатқа парламент тыңдауын өткізуді ұсыну;

— мемлекеттік органдарға адам құқығын бұзған лауазымды адамның үстінен тәртіптік/әкімшілік/қылмыстық іс қозғауын өтіну.